Polskie Koleje Państwowe S.A. (PKP S.A.) – jednoosobowa spółka Skarbu Państwa powstała w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe. Jedynym akcjonariuszem spółki jest Skarb Państwa, którego prawa z akcji wykonuje Minister Aktywów Państwowych. PKP S.A. pełni nadzór właścicielski nad spółkami Grupy PKP.
PKP S.A. są jednym z największych właścicieli nieruchomości w Polsce. W zasobach spółki znajduje się m.in. ok. 100 tys. ha gruntów oraz 57 tys. budynków i budowli. Jej majątek stanowią obiekty pełniące funkcje związane z transportem i obsługą podróżnych (dworce kolejowe) i nieruchomości stricte komercyjne.
PKP S.A. należy do Związku Pracodawców Kolejowych, Wspólnoty Kolei Europejskich oraz Zarządców Infrastruktury Kolejowej (Community of European Railway and Infrastructure Companies – CER) w Brukseli, Międzynarodowego Związku Kolei (International Union of Railways, Union internationale des chemins de fer – UIC) w Paryżu oraz Organizacji Współpracy Kolei
Na potrzeby zarządu PKP wybudowano w latach 1928–1929 w Warszawie kompleks budynków przy ul. Targowej 74. Po II wojnie światowej siedzibę dzielono z obecnym Ministerstwem Infrastruktury przy ul. Chałubińskiego 4-6, również niekiedy personalnie. W latach 1951–1957 było to Ministerstwo Kolei. Po dokonanych przekształceniach restrukturyzacyjnych, zarząd przeniósł się w 2000 roku na ul. Szczęśliwicką 62, do budynku byłego internatu Technikum Kolejowego, niedaleko dworca PKP Warszawa Zachodnia. Od grudnia 2016 roku siedziba spółki mieści się w biurowcu West Station w al. Jerozolimskich 142A.
Przez lata szczebel zarządzania PKP przeszedł kilkadziesiąt zmian organizacyjnych. Trzykrotnie kolejnictwem bezpośrednio zarządzał specjalnie powołany resort (kolei żelaznych lub kolei), przez lata szefem kolei był minister komunikacji. Trzykrotnie była powołana Dyrekcja Generalna PKP.
1919–1924 – Ministerstwo Kolei Żelaznych bezpośrednio zarządzające kolejami[2]
1924–1926 – Ministerstwo Kolei bezpośrednio zarządzające kolejami[3]
1926–1939 – Ministerstwo Komunikacji
1926 – powołanie przedsiębiorstwa PKP; funkcję jego zwierzchnika sprawował minister komunikacji (na podstawie przepisów Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 września 1926 r. o utworzeniu przedsiębiorstwa „Polskie Koleje Państwowe”)[4].
1945–1948 – Ministerstwo Komunikacji bezpośrednio zarządzające PKP
1948–1951 – działalność Dyrekcji Generalnej PKP w ramach Ministerstwa Komunikacji
18 marca 1949 – nadanie statutu przedsiębiorstwu „Polskie Koleje Państwowe”[5]
1951–1957 – Ministerstwo Kolei bezpośrednio zarządzające PKP
1957–1978 – Ministerstwo Komunikacji bezpośrednio zarządzające PKP
1978 – powołanie Dyrekcji Generalnej PKP w ramach Ministerstwa Komunikacji, w której funkcję dyrektora generalnego PKP sprawował minister komunikacji; funkcję jego zastępców (dyrektora generalnego PKP) pełniło trzech podsekretarzy stanu
1987 – wyodrębnienie przedsiębiorstwa PKP z Ministerstwa Komunikacji
1987–2000 – funkcjonowanie Dyrekcji Generalnej PKP
Do czasu wydzielenia spółek podział organizacyjny PKP był następujący:
Dyrekcja Infrastruktury Kolejowej, Warszawa
Dyrekcja Kolejowych Przewozów Towarowych Cargo, Katowice
Dyrekcja Przewozów Pasażerskich, Warszawa
Dyrekcja Elektroenergetyki Kolejowej, Warszawa
Dyrekcja Teleinformatyki Kolejowej, Warszawa
Centrum Szkolenia i Doskonalenia Kadr Kolejnictwa, Warszawa
Dyrekcja Zakupów i Sprzedaży Ferpol, Warszawa, ul. Grójecka 17; obecnie jej działalność nie jest kontynuowana
Dyrekcja Kolei Dojazdowych, Warszawa, ul. Chłopickiego 53; obecnie jej działalność nie jest kontynuowana
Zakład Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście, Gdynia
Komenda Straży Ochrony Kolei, Poznań
źródło - Wikipedia
コメント